Skip to main content

Het plastisch getal

Uit: nieuwsbrief april 2025

In mijn vorige blog heb ik een korte introductie gegeven op de gulden snede. Hierbij gaat het om een verhouding in het platte vlak. Het plastisch getal gaat over de verhouding in de ruimte.

De grondlegger van deze theorie is de Benedictijner monnik Dom Hans van der Laan (1904-1991). Hij studeerde architectuur, in 1927 werd hij monnik. Het grootste deel van zijn leven heeft hij zich bezig gehouden met nadenken over vorm, proportie en over hoe de mens een architectonische ruimte ervaart. Hij ontwikkelde en eigen matenstelstel wat de ruimtelijke verhoudingen tussen lijnen, vlakken en volumes weergeeft. Het plastische getal is een ontwerpprincipe, zoals bijvoorbeeld ook de reeks van Fibonacci, de gulden snede en de leer van de Symmetrie.

Het gedachtegoed van Dom van der Laan over architectuur is samengevat in De Bossche School. Zijn opvattingen over de ‘architectonische ruimte’ zijn van universele waarde gebleken en worden nog steeds op opleidingen gedoceerd.

Meer informatie over de theorie kun je lezen op: domhansvanderlaan.nl/nl/theorie-praktijk

Bron: domvanderlaan.nl/plastisch-getal

Abdij Sint-Benedictusberg

De abdij Sint-Benedictusberg in Vaals is het belangrijkste werk van Dom Hans van der Laan: een indrukwekkend geheel, bestaande uit bovenkerk, crypte en atrium. De abdij werd in 1961 voltooid. 

Interieuroverzicht van de kerk, foto door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 

Interieur onderkerk of crypte, foto door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoe

Video over frater en kunstenaar Leo Disch

Een leuke bijkomstigheid en connectie met het beeldhouwen is dat de benedictijner frater Leo Disch al jaren werkt vanuit deze abdij. Hij is zeer bedreven in het maken van stenen reliëfs en letterwerk. Het programma Binnenstebuiten maakte dit filmpje over hem:
binnenstebuiten.kro-ncrv.nl/vakwerk/video/frater-leo-disch-als-kunstenaar

Buitenplaats Doornburgh

Ook dichter bij Utrecht is de invloed van Dom van der Laan te vinden. Jan de Jong (1917-2001) was zijn leerling en hij ontwierp in 1966 Buitenplaats Doornburgh in Maarssen. 

Beeldhouwer Jan Herbrink

Dat de theorie ook nu nog steeds aanspreekt, laat collega beeldhouwer Jan Herbrink zien. Hij heeft een voorliefde voor mathematische strengheid en concepten. En is mateloos gefascineerd door het door Dom Hans van der Laan ontwikkelde maatsysteem. Hierdoor geïnspireerd heeft hij verschillende beeldhouwwerken in steen gemaakt.

 Verbeelding Plastisch getal, foto Jan Herbrink

 


Laatste artikelen

2025-04-04 13:44:00
2025-04-02 13:35:43
2025-02-07 14:20:05